بیماریهای حرفه ای و طب کار
مقدمه:
رشته نسبتا تازه طب کار شامل شناسائي بيماريها ومسموميتها وحوادث ناشي از کار وفيزيولوژي کار وارگونومي يا تطابق دادن کار باانسان وبالاخره بهداشت وروانشناسي وحقوق کار وقوانين مربوط ميباشد البته بايد توجه داشت که نظر به توسعه صنايع وتماس روزافزون انسان با مواد شيميايي وعوامل فيزيکي گوناگون همچنين کاروزندگي در شرايط ومحيط هاي مختلف دامنه اين رشته از پزشکي روزبه روز گسترش مي يابد وبا بکاررفتن هر ماده شيميايي تازه با کاروفعاليت دريک محيط نو زمينه مطالعه جديدي در طب کار گشوده شده وبيماري وعارضه تازه اي برآنچه تاکنون شناخته شده افزوده ميشود.
طبق تعريف دانشمند فرانسوي اتين مارتن " بيماري ناشي ازکاربه بيماري اطلاق ميشود که دراثر اشتغال شخص به يک کارمعين وتحت تاثير شرايط آن کارعارض شود". با توجه به اينکه بيماري ناشي ازکارازنظرقوانين کاروبيمه مثل يک حادثه ناشي ازکارتلقي شده وازمزاياي قانوني مشابه آن برخورداراست( ازحيث مدت درمان وکيفيت مزدومستمري وغيره) که ازمزاياي متعلق بيک بيماري عادي بهتروبيشتراست.
بمنظوراجتناب ازاختلاف نظرهاي ممکن درمورد ناشي ازکارشناخته شدن يانشدن يک بيماري ازطرف مراجع قانوني مربوط ( وزارت کاريا بيمه هاي اجتماعي) فهرست بيماريهايي که بطورقانوني ناشي ازکارشناخته شده اند تهيه گرديده است .
اين فهرست درحال حاضرشامل 40 بيماري است. بدين ترتيب ازنظر قانوني تکليف بيماري هايي که درفهرست مزبورذکرشده روشن است . ولي براي تاييد ساير بيماري هاييناشيازکار درفهرست مزبور نوشته نشده درموارد لزوم نظر کميسيونهاي پزشکي ومتخصصين مربوط لازم ميباشد.
1- بيماريهاي حرفه اي ازنظرسازمان بيمه هاي اجتماعي عبارت ازبيماري هائي است که درچهل قسمت ضمن جدول بيماريها تعيين گرديده است.
2- درموقع معاينه بيمارپزشکان بايد توجه نمايند که نوع کاربيمه شده با نوع کار مطرح درستون جدول مزبور منطبق باشد وبديهي است ابتلاي کارگر به يکي ازبيماريهاي مذکور درجدول بدون ارتباط آن با نوع کار وي دليلي بوجود بيماري حرفه اي نزد بيمه شده نخواهد بود.
3- پزشک معالج بمحض تشخيص ابتلاي بيمه شده به بيماري حرفه اي مراتب را بايد کتبا ضمن اظهاريه نظر کامل به کميسيون پزشکي شعبه مربوطه ارجاع نمايد درصورتيکه کميسيون نامبرده بيماري مزبور را حرفه اي تشخيص داد مقررات قانون درخصوص بيماريهاي حرفه اي درباره بيمه شده اجراء خواهد شد.
4- منظور از مدت مسئوليت مذکور دربيماريهاي حرفه اي مدتي است که تعهدات سازمان بيمه هاي اجتماعي کارگران نسبت باجراي مقررات مربوط درمورد بيمه شده مبتلا بيماري حرفه اي حتي پس ازترک يا تعويض کار (کاري که موجب بيماري حرفه اي ميشود) معتبر خواهد بود.
بيماري هاي حرفه اي ازنظر سازمان بيمه هاي اجتماعي عبارتند از:
1- بيماري حرفه اي ناشي از مسموميت با سرب وترکيبات آن
2- بيماري حرفه اي ومسموميتهاي ناشي ازجيوه وترکيبات آن
3- مسموميت شغلي به سبب تتراکلراتان
4- بنزوليسم بيماريهاي ناشي ازمسموميت بواسطه بنزن ومشابهين آن ( ازقبيل تولوئن وگزيلن)
5- مسموميت با فسفر بيماريهاي ناشي بوسيله فسفر سفيد
6- بيماريها وعوارض وحالاتي که به سبب کار با اشعه مجهول يا مواد راديواکتيو طبيعي ومصنوعي يا ساير مواد ديگر که از آنها اشعه مجهول تشعشع کند.
7- کزاز
8- بيماريها وعوارض به علت آلوده شدن با سيمان ( آلومينوسيليکات)
9- ورم جلدي (درماتوز به علت عمل کلرونافتالن )
10- زخمهايي را که با استعمال وبکاربردن اسيدکروميک با بيکرمات الکالن حادث ميشوند.
11- مسموميت شغلي وبکاربردن تتراکلروردوکربن
12- مسموميت شغلي دي کلرواتيلن با تري کلرواتيلن با تترا کلرواتيلن (پرکلراتيلن)
13- مسموميت شغلي بوسيله مشتقات نيتره وکلرو نيتره هاي کاربورهاي بنزيني
14- مسموميت شغلي به علت دي نيترو فنول
15- بيماريهاي حرفه اي که بوسيله آمينهاي معطر حاصل ميشود انيلين ومشابهين آن فنيل هيدرازين بنزيدين ومشابهين آن فنيل ديامين ومشابهين، آمينو واترهاي آن، نافتيل امين ومشابهين آن همچنين مشتقات کلره، نيتروزه، سود ومشتقاتي که ازاين مواد حاصل مي آيد.
16- بيماريهاي حرفه اي که بواسطه بقايا وخرده ريز ذغال سنگ حاصل ميشود.
17- بيماريهاي جلدي (درماتوز) بواسطه عمل سزکوئي سولفوردوفسفر (فسفريد)
18- بيماري سياه زخم در نتيجه کار
19- اسپيروکتوزايکتروو هموراژيک
20- بيماري شغلي که آرسنيک وترکيبات اکسيژنه وسولفوره آن ممکن است موجب گردد.
21- مسموميت شغلي بوسيله ئيدروژن آرسينه
22- مسموميت شغلي بوسيله سولفوردوکربن
23- نيستاگموس
24- تب مالت (بروسلوز)
25- سيليکوز (گردوغبارسيليس)
26- مسموميت به سبب بروموردومتيل
27- مسموميت به سبب کلروردومتيل
28- کم خوني بعلت انگل انگيوستم اثني عشر
29- ضايعاتي که بواسطه کاردر محيطي که فشار هوا فوق فشار هواي معمولي وعادي باشد حاصل گردد.
30- مسموميت شغلي بوسيله گردوغبار پنبه نسوز واقسام آن (آسبستوز) بيماري است که بواسطه استنشاق گردوغبار آميانت ها بروز مي نمايد.
31- بيماريهاي شغلي که درکارخانجات استرپتوميسين واملاح آن پيش مي آيد.
32- ضايعات تحريکي چشم وپوست بعلت بکاربردن فلواوردويل گلوسينوم (گردوغبار بريليوم ) وسديم
33- بريليوز شغلي بيماريهايي که بعلت استنشاق گردوغبار گلوسين واملاح گلوسينوم پيش مي آيد.
34- مسموميت شغلي به سبب تيوفسفات دودي اتيل وپارانيتروفنيل
35- عوارض وبيماريهاي استخواني مفصلي شغل بعلت استعمال کلنگ وچکشهاي برقي وبادي
36- بيماريهاي پوستي که با استعمال مداوم مواد روغني وبراق کردن اشياء پيش مي آيد.
37- بيماري شغلي به سبب اکسيدها واملاح نيکل
38- بيماري شغلي به سبب کلروپرومازين
39- بيماري شغلي به سبب بي اکسيد دومنگنز
40- بيماري شغلي به سبب ودنبال باسيل سلي از نوع باسيل گاوي پيش مي آيد.
معاينه هاي ادواري عاملي براي پيشگيري از بيماريهاي شغلي
مبناي انجام معاينه هاي دوره اي، اصل پيشگيري و تشخيص زودرس مسموميتهاي شغلي و بيماريهاي حرفه اي است.
نظر به اينکه بيماري شغلي اغلب داراي دوره هاي طولاني بوده و بروز علائم باليني آشکاري براي افراد شاغل و ساير افراد ندارد که با تشخيص زود رس اقدامات پيشگيري براي جلوگيري از پيشرفت بيماري انجام شود، همچنين غير قابل درمان بودن اغلب بيماريهاي شغلي، تشخيص به موقع و زود رس بيماري از اين لحاظ از اهميت بالاي برخوردار مي کند.
با تشخيص اينکه بيماري- قبل از آنکه به مرحله پيشرفته اي که ايجاد محدوديت جسمي و عارضه نمايد- و کنترل مهندسي محيط کار، به کار گيري لوازم حفاظت فردي، تغيير شغل و ... از عميق تر شدن محدوديت قابليتهاي جسمي شخص جلوگيري مي کنيم. انجام معاينه ها براي بيماريابي و با توجه به خطر موجود در محيط کار صورت مي گيرد. براي مثال، براي افراد در معرض تماس با سرب، اسيد دلتا آمينولوولينيک ادرار يا شمارش گلبولي و هموگلوبين ضروري است.
شايان ذکر است که با توجه به انجام معاينات استخدامي و تشکيل پرونده پزشکي و بهداشتي، شناخت کافي داشتن از کارگر و در معاينه هاي دوره اي با توجه به خطرها و آلاينده هاي موجود در محيط کار، آزمايشها و معاينه هاي لازم انجام ميگيرد. پس از انجام دادن معاينه هاي دوره اي با مقايسه آن با معاينه هاي قبلي، تغيير رخداد در سلامتي فرد قابل شناسايي است.
زمان انجام دادن معاينه ها با توجه به خطر هاي موجود در محيط کار از 6 ماه تا يک سال يک بار متغير بوده و بهتر است اولين معاينه دوره اي 3 ماه بعد از معاينه استخدامي صورت بگيرد که در صورت وجود زمينه مستعد در فرد، وي را شناسايي کنيم.
وضعیت معاینات دوره ای در شرکت ایران خودرو دیزل
در شرکت فولاد بناب در شش ماهه ی اول سال 1393 در قسمت طب کار آن تعداد 1850 نفر مورد معاینات دوره ای قرار گرفته اند که این امر سالانه یکبار صورت می گیرد.
همچنین در همین مدت تعداد 2نفر افراد جدید الاستخدام مورد معاینات قبل از استخدام قرار گرفته اند.
موارد قانوني
قانون، انجام معاينه هاي دوره اي را جزو وظايف کارفرمايان مي داند. مطابق ماده 92 قانون کار، کليه واحد هاي موضوع ماده 85 اين قانون شاغلان در آنها به اقتضاي نوع کار در معرض بروز بيماري ناشي از کار قرار دارند بايد همه افراد مذکور پرونده پزشکي تشکيل دهند و حداقل سالي يکبار توسط مراکز بهداشتي – درماني از آنها معاينه به عمل آيد و نتيجه را در پرونده مربوطه ضبط کنند.
مطابق ماده 80 قانون کار، با توجه به اهميت وضع نوجوانان( کارگر 15 تا 18 ساله) انجام دادن معاينات دوره اي اين قشر به عهده سازمان تامين اجتماعي مي باشد. در ماده 88 قانون تامين اجتماعي، ارايه خدمات بهداشتي به عهده کارفرما است و افرادي که با گازهاي سمي، اشعه و غيره تماس دارند مي بايست سالانه از طرف سازمان تامين اجتماعي معاينه شوند.
با توجه به مواردي که گفته شده و بر اساس موازين بهداشت حرفه اي، در صورتي که خدمات بهداشتي محيط کار از جمله شناسايي، ارزيابي و کنترل عوامل زيان آور از سوي کارفرمايان جدي گرفته شود، بالطبع با توجه به استاندارد بودن مقادير آلاينده هاي محيط کار، اثر زيان آور بر افراد وارد نخواهد داشت و تنها در مواردي که ماهيت شغلي اقتضا مي کند و محيط غير قابل کنترل است، معاينات دوره اي افراد مذکور بر اساس بند 2 ماده 88 به وسيله مراکز و کلينيکهاي خدمات بهداشتي و طب کار تامين اجتماعي انجام مي شود.
بنابراين براي انجام دادن صحيح روند معاينات دوره اي ضروري است ارزيابي آلاينده هاي محيطي از سوي کارشناسان بهداشت حرفه اي انجام گرفته و در صورت غير استاندارد بو.دن آلاينده، کارفرما موظف به کنترل کردن آن است و مواردي که ماهيت شغلي سخت و زيان آور بوده و محيط غير قابل کنترل است، معاينه ها توسط سازمان انجام مي گيرد.
کمر درد
در ساليان اخير تعداد روزهاي از دست رفته به علت کمر درد رشد زيادي داشته و به حدود 80 ميليون رسيده، ضمن اينکه حدود 150 ميليون روز کاري نيز به همين علت دچار اختلال شده است. مخارج ناراحتي کمر درد بسار بالاست. برآوردهاي اخير در انگليس هزينه ساليانه ناشي از کمردرد ها را حدود 6 ميليون پوند تخمين زده اند که با مديريت کارآمد و به روز مي توان جلوي اين مخارج هنگفت را گرفت.
چه کسي دچار کمر درد مي شود؟
کمر درد مشکل کارگران در هر سني است و معمولا شيوع آن در سنين 60-45 سالگي است. افرادي که کارهاي دستي سنگين انجام مي دهند، سيگار مي کشند و متعلق به طبقه پايين تر جامعه هستند بيشتر و زودتر در معرض کمر درد قرار مي گيرند. چاقي، بلندي قد و استرسهاي رواني در بورز کمردرد سهيم هستند.
علل کمردرد
علل اصلي کمر درد عبارتند از رگ به رگ شدن و گرفتگي عضلات اطراف ستون مهره ها، اسپونديلوز مهره هاي کمري، فتق ديسک بين مهره اي، تنگي کانال نخاعي، علل غير مکانيکي کمر درد شامل ضايعات التهابي مانند اسپونديليت آنکيلوزان، عفونتها، سرطانهاي اوليه و ثانويه و اختلالات متابوليک و پوکي استخوان است.
غربال گري کمر درد در معاينات بدو استخدام
تمامي شاغلان بايد پرونده پزشکي و تاريخچه شغلي با جزئيات تمام داشته و از نظر تناسب با شغل ارزيابي شده باشند. تنها و مفيد ترين مشخصه در پيش بيني بروز کمردرد در آينده، سابقه کمردرد قبلي است.
پيشگيري از صدمات
حمل دستي بار معمولا همراه با رگ به رگ شدن و گرفتگي عضلات کمر است. کارفرمايان بايد موارد زير را به منظور کاهش بروز مشکلات موجود در محيطهاي کاري به کار بندند:
- پرهيز شاغلان ازحمل بارهاي سنگين و خطرآفرين با دست تاحد امکان.
- کاهش خطر ناشي از حمل بار ويا عمليات کاري که منجر به تغيير وضع ناگهاني کمر مي شود.
حد و وزن بار
در کشور انگليس هيچ محدوديت خاصي براي وزن بار وجود ندارد، هنگامي که جسمي دور تر از تنه قرار گيرد، فشار وارده به کمر افزايش مي يابد. به عنوان يک قاعده، نگهداشتن بار در حد طول بازو فشاري 5 برابر بيش از بار نزديک تنه بر بدن وارد مي کند. از طرف ديگر هر چه باري دورتر از تنه قرار گيرد کنترل آن نيز مشکلتر مي شود.
روش بلند کردن بار
رعايت اصول ساده در بلند کردن بار از بروز کمردرد به دليل فشارهاي شديد جلوگيري مي کند و وضع بدني نامناسب نيز خطر صدمات کمري را افزايش ميدهد. نمونه هاي آن عبارتست از خم شدن وچرخيدن هنگام حمل بار و حمل بار در حالتهاي متوازن همچنين فعاليت فيزيکي تکراري و طولاني مدت، خطر بروز کمردرد را افزايش مي دهد.
بسياري از کمردرد ها به دليل حرکت ناگهاني و پيش بيني نشده مانند چرخش ناگهاني و غير مترقبه کمر و يا پريدن از پله ها پيش مي آيد.
رده بندي تشخيصي
در يک برخورد ساده باليني مي توان بيماراني را که دچار کمر درد هاي شديد وحاد هستند به سه رده تقسيم کرد: کمردردهاي ساده، کمردردهاي با درگيري ريشه اعصاب (راديکولر) وآسيب ديدگي جدي ويا نخاعي.
پيش آگهي کمردرد
بيشتر افراد دچار کمردرد ساده هستند. پيدا کردن منشاء دقيق درد به ندرت امکان پذير است اما اصول مديريت درمان کمردرد شناسايي شده است. تقريبا تمام حملات حاد کمردرد به سرعت بهبود مي يابد و بسياري از بيماران به فاصله چند روز تا 6 هفته به کار باز مي گردند.
با اين حال برخي از بيماران به کمردرد مزمن مبتلا مي شوند و اين نسبت اندک موجب هزينه ها و مخارج فراوان مي شود. نکته مهم آن است که هر چه غيبت از کار طولاني تر شود شانس بازگشت به کار نيز کاهش مي يابد.
چگونگي درمان
کمردرد ساده: درمان زود هنگام کمردرد ساده بسيارمهم است. درمان شامل تسکين درد، بر قراري دوران استراحت، فعاليت فيزيکي و بازگشت سريع به کار است. تسکين درد با مسکن هاي ساده ويا احتمالا داروهاي ضد التهابي غير استروئيدي است. در صورت امکان بايد از داروهاي مخدر استفاده نشود و طول مدت درمان نيز نبايد بيش از دو هفته باشد. استراحت تنها در صورت ضرورت تجويز مي شود وبايد محدود به يک تا 3 روز باشد. زيرا دوره هاي طولاني تر استراحت در بستر، مدت زمان ناتواني را افزايش ميدهد.
فعاليت ورزشي: فرد را بايد تشويق به ورزش کرد. بيماران بايد اطمينان داشته باشند که فعاليت ورزشي بهبودي را تسريع مي بخشد. نوع ورزش اهميت کمتري دارد. ابتدا امکان دارد شدت درد بيشتر شود. اما به بيماران بايد اطمينان داد که افزايش درد به معناي آسيب بيشتر نيست. بلکه در آناني که ورزش مي کنند، حملات عود کمتري دارد ودر آينده نيز به مراقبت هاي بيشتري نياز ندارند.
درمان فيزيکي
اگر کمردرد بيش از چند روز باقي بماند بايد از روش درماني فيزيکي استفاده کرد. درمان فيزيکي شامل مانورهايي بالاست و تشويق به فعاليت فيزيکي است. روشهاي ديگر مانند دياترمي با موج کوتاه، اشعه مادون قرمز، کيسه يخ، اولتراسوند ماساژ و کشش صرفا باعث تسکين موقت درد مي شود
.
درد هاي مزمن و پابرجاي کمر
در مواردي که مشکل همچنان باقي است، بايد ارزيابي کلي زيستي، رواني و اجتماعي به عمل آيد. ارزيابي بيولوژيک شامل يافتن شواهدي دال بر گرفتاري ريشه اعصاب است که در صورت تاييد، ارجاع به متخصص لازم وضروري است. اندازه گيري سرعت رسوب گلبول قرمز وعکس ساده با اشعه ايکس ضرورت دارد.
ارزيابي روانشناسي شامل نگرش و اعتقادات بيمار راجع به درد است. بسياري از افراد تمايل چنداني به تحرک به دليل ترس بيهوده از خطر حين کار ندارند که اين خود موجب بازگشت درد ميشود. بيماران ممکن است اختلالات رواني يا نشانه هاي افسردگي داشته باشند. ارزيابي اجتماعي شامل ارتباطات بيمار با خانواده اش است که ممکن است ناتواني وي را تشديد کند و نيز مشکلات کاري و همچنين قصد بيمار براي گرفتن غرامت و مسائل پزشکي قانوني را دربر مي گيرد.
عواملي که منجر به کمر درد مزمن مي شود، عبارتست از:
سابقه قبلي کمر درد، سابقه قبلي غيبت کاري به دليل کمر درد، دردهاي راديکولر (ريشه اعصاب)، متناسب نبودن وضع جسمي بيمار، مناسب نبودن سلامت عمومي فرد، سيگار کشيدن، استرسهاي رواني و افسردگي، عدم رضايت کاري، رفتارهاي نامتناسب با درد، مسائل شخصي چون وضع ازدواج ونيز وضع مالي ومسائل پزشکي قانوني.
ارجاع به متخصص
در صورتي که فرد مبتلا به کمردرد ساده در عرض 3 ماه به کار باز نگردد ارجاع بيمار به متخصص ضروري است. امروزه برنامه هاي توانبخشي شامل فعاليتهاي ورزشي به تدريج فزاينده، به دست آوردن مجدد وضع جسمي خوب، رفتار درماني و تشويق به بازگشت هر چه سريع تر به کار است.
بازگشت هر چه سريع تر به کار بايد در اولويت باشد. گر چه بيماران بايد به ورزش ترغيب شوند اما برخي از آنان نمي توانند کارهاي سنگين انجام دهند. از اين رو بايد مراقب بود کارهايي که نياز به خم شدن، بلند کردن بار و يا چرخيدن دارد براي آنان به حداقل رسانده شود. کارهاي سبک مانند پذيرش، نظارت، بازرسي و... که نياز به نشستن، ايستادن وراه رفتن دارد با اجتناب از مدت زمان طولاني، ممکن است مناسب باشد. در اين مورد هماهنگي با پزشک کارگاه ضروري است.
اسپيرومتري
مقدمه:
بيماري هاي ريوي شغلي و محيطي يک طيف مهمي از طب باليني مي باشد و براي پزشکان و کارگران و عموم مردم درک يافته هاي کلينيکي و اپيدميولوژيکي همراه اين بيماري ها و نحوه درمان و پيشگيري از آنها از اهميت بسزايي برخوردار است.
طبقه بندي
روشهاي مختلفي براي طبقه بندي اين بيماريها وجود دارد که يکي از آنها بر اساس نوع مواجهه (exposure) مي باشد.
معيارهاي تشخيص بيماري ريوي شغلي
چهار معيار به عنوان راهنما براي تشخيص بيماري ريوي شغلي استفاده مي شود:
1- تماس بايک عامل خطرناک مشخص
همه مواردي که بوهاي تند داشته باشد يا پودر سفيد رنگ سمي نمي باشد. آناليز اين مواد کمک کننده است. مارک زدن به محصولات شيميايي در شناخت اين مواد بسيار موثر است.
2- هماهنگي زمان مواجهه و شروع علائم
به عنوان مثال يک دوره 20 ساله لازم است تا يک کارگري که با آزبستوز تماس داشته دچار علائم آزبستوزيس شود. بنابراين اگر علائم در عرض مدت کوتاهي بعد از تماس با آزبستوز ايجاد شود نمي تواند به علت آزبستوزيس باشد.
3- هماهنگي بيماري باليني ايجاد شده با بيماري ايجاد شده توسط آن عامل مشکوک.
4- توجيه محتمل ديگري براي علائم و نشانه هاي ايجاد شده نداشته باشيم.
شرح بيماري هاي ريوي شغلي
بررسي با نوع و شدت علائم ريوي شروع مي شود. طبقه بندي شدت تنگي نفس از حالت بدون علائم تا تنگي نفس شديد و به ترتيب با نمره 0 تا 4 مشخص مي گردد.
طبقه بندي بر اساس Eccs شامل چهار درجه است:
درجه 1: تنگي نفس در هنگام بالا رفتن از يک سري پله
درجه 2: تنگي نفس در هنگام قدم زدن همراه با افراد همسن در يک سطح صاف.
درجه 3: ايستادن به منظور تنفس در هنگام قدم زدن در يک سطح صاف.
درجه 4: تنگي نفس در هنگام پوشيدن يا در آوردن لباس.
به تعداد سرفه، مقدار خلط، وجود هموپتيزي بايد توجه شود. تعيين زماني ويزينگ مثلا در هنگام شب يا صبح دوشنبه در آسم وابسته به شغل از اهميت زيادي برخوردار است. بايستي زمان شروع سيگار،تعداد نخ سيگار مصرف شده روزانه، زمان ترک سيگار مورد توجه قرار گيرد.
بيماري هاي ريوي فاميلي، سابقه بيماري به صورت آسم، پنوموني، برونشيت، عفونت سينوسها بايستي پرسيده شود. حساسيت به غبارها و غذاها، داروها بايستي ثبت شود.
طبقه بندي ILO از ضايعات ريوي در راديوگرافي سينه
گروه 1: کدورت کوچک با حاشيه مشخص و مقدار کم.
گروه 2: کدورت کوچک با تعداد فراوان وساختار طبيعي ريه.
گروه 3: کدورت به مقدار بسيار زياد به طوري که ساختار طبيعي ريه در يک قسمت يا کل ريه نامشخص شود.
CT اسکن قفسه سينه براي بررسي درگيري پلور، ندول هاي ريوي، انفيلتراسيون، وجود لنفادنوپاتي کمک کننده مي باشد.
مواجهه با بخارات سمي
مواجهه با بخارات سمي اغلب ناشي از حوادث تانکرهاي گاز، تانکرهاي حاوي آمونياک، کلرين يا عوامل توکسيک ديگر و انفجار کارخانجات شيميايي و سايت موشکي ديده مي شود.
اولين حادثه گزارش شده شکستن کانتينر اسيد نيتريک در سال 1804 مي باشد. نوع ضايعه و نتيجه نهايي به ماهيت فيوم و مقدار مواجهه بستگي دارد. سندرم ريوي به صورت Flu-like تب دار به علت مواجهه با يک مقدار خاص از مواد ايجاد مي شود.
شاه علامت بيماري تب و لرز، خستگي، ميالژي، که در عرض 8-4 ساعت بعد از تشخيص فيوم يا غبارات سمي ايجاد مي شود. نشانه هاي ريوي شامل سرفه و تنگي نفس خفيف مي باشد.
اين نشانه ها خود محدود شونده بوده و در عرض 48- 12 ساعت از بين مي روند. مرگ ممکن است به صورت ناگهاني به علت آسفيکسي يا در جريان چند دقيقه به علت ادم ريوي ماسيو اتفاق مي افتد.
درصد کمي از افراد ممکن است در هنگام مواجهه هيچ علامتي نداشته باشند ولي تنگي نفس، سيانوز، ادم ريوي در عرض 12-8 ساعت بعد اتفاق مي افتد. درمان کورتيکوستروئيد در اين مرحله اهميت دارد و از اسکار بعدي راههاي هوايي پيشگيري مي کند.
برونشيوليت انسدادي در عرض 14- 10 روز بعد از مواجهه ايجاد مي شود که بيشتر بعد از مواجهه با دي اکسيد سولفور آزاد شده از انفجار سايت موشکي مي آيد .
حادثه تاسف بار در بوپال هند در اثر انفجار مخزن 41000 کيلوگرمي متيل ايزوسيائيد به علت نشت آب به داخل آن در نيمه شب که باعث مرگ 1000 نفر و آسيب 200000 نفر شده بود. در اين حادثه به علت وجود سيانيد هيدروژن برونشيوليت انسدادي در مواجهه يافته هاي ايجاد شد. اقدامات ايمني و برنامه هاي پيشگيري تنها اقدام انتخابي براي جلوگيري از بروز چنين بيماري مي باشد.
2- پنوموکونيوز بخارات فلزي
بخارات فلزي مثل آهن، باريم، روي، منيزيم، مس مي تواند باعث بروز پنوموکونيوز خوش خيم شود. اين بيماري ايجاد سندرم ريوي Flu-like تب دار به علت مواجهه استنشاق حاد با يک مقدار خاصي از مواد مي شود.
مهمترين علائم بيماري تب و لرز، خستگي، مياليژي که در عرض 8-4 ساعت بعد استنشاق بخارات فلزي ايجاد مي شود. شکايت ريوي شايع سرفه و تنگي نفس خفيف مي باشد. اين نشانه ها خود محدود شونده بوده و در عرض 48- 12 ساعت از بين مي رود. اين بيماري باعث تاکي فيلاکسي (تحمل) با يک جواب تضعيف شده روزانه به استنشاق اين مواد مي شود. به اين بيماري تب روز دوشنبه نيز گفته مي شود. در راديو گرافي سينه کدورت گرد يا رتيکولوندولر ديده مي شود ولي علائم و يافته هاي فيزيکي و اختلالات فانکشن ريوي ديده نمي شود.
3- فيبر هاي صناعي
اين محصول شامل پشم معدني، فيبر شيشه اي، فيبر سراميک مي باشد. پشم معدني از ذوب کردن و فيبري کردن تفاله سنگ آهن يا سنگ آهک سيليکاته ساخته مي شود. فيبر شيشه اي شامل پشم شيشه و فايبر گلاس که در عايق کاري منازل و ديگر مشاغل استفاده مي شود.
فيبر سراميک توانايي متفاوت در برابر حرارت خيلي بالا دارد. پشم شيشه استفاده شده در عايق کاري منازل کمترين خطر سلامتي را داردو فقط تحريک پوستي را ايجاد مي کند. خطر بالقوه پشم معدني قدري بيشتر از پشم شيشه مي باشد. خطر فايبر گلاس و فيبر سراميکي بيشتر از بقيه است. افراد مواجهه يافته با اين عوامل بايد به شدت از نظر کانسر ريه، بروز ديس فونکسيون راههاي هوايي و بيماري بينابيني و اثرات تحت پايش و نظارت قرار گيرند.
4- آسم شغلي
آسم شغلي احتمالا شايع ترين بيماري در محيط کار در سالهاي آينده بوده که به ويژه با شروع استفاده از مواد شيميایي با وزن مولکولي کم قادر به ايجاد آسم مي باشد، ديده مي شود. ليست عوامل اتيولوژيک آسم شغلي بيشتر از دويست مورد مي باشد که شامل علل ميکروبي، حيواني، بند پايان، پرندگان و محصولات شيميايي مي باشد.
ترکيبات با وزن مولکولي بالا مثل پروتئينهاي حيواني احتمالا با يک واکنش آسمي وابسته IgE تظاهر مي يابد. ترکيبات با وزن مولکولي پايين به صورت يک هاپتن آلرژن باعث ايجاد واکنش ايمونولوژيکي با مکانيسم غير وابسته به IgE مي باشد.
نظرات شما عزیزان:
